Nefret Söylemi Nedir?
Nefret söylemi, hem çevrimiçi alanlarda hem de gerçek yaşam durumlarında sıklıkla bulunan yaygın bir terimdir. Daha basit bir ifadeyle, toplumsal barışı tehdit edebilecek, kim olduklarına göre bir grubu veya bir bireyi hedef alan saldırgan söylem olarak tanımlanabilir.
Daha resmi bir düzeyde, Birleşmiş Milletler (BM) nefret söylemini, din, etnik köken, milliyet, ırk, renk, soy, cinsiyet veya diğer kimlik faktörleri gibi içsel özelliklere dayalı olarak bir kişiye veya gruba atıfta bulunarak saldıran veya ayrımcı dil kullanan sözlü, yazılı ve davranışsal söylem dahil olmak üzere her türlü iletişim biçimi olarak tanımlar. Avrupa Konseyi nefret söyleminin , ırksal nefreti, yabancı düşmanlığını, antisemitizmi veya diğer hoşgörüsüzlük biçimlerini yayan, kışkırtan, destekleyen veya haklı çıkaran her türlü ifade biçimini kapsayan bir başka benzer tanımı daha vardır.
Resmen bir suç olarak kabul edilmesine rağmen, uluslararası insan hakları hukuku kapsamında Nefret Söylemi için evrensel olarak kabul görmüş bir tanım bulunmamaktadır. Bu nedenle Nefret Söylemi düzenlemesi ve yaptırımı hala her ülke tarafından farklı şekilde uyarlanan belirli ulusal ve uluslararası yasal çerçevelere bağlıdır. Nefret Söylemi kavramında netlik ve özgüllüğün olmaması bazı önemli zorluklara yol açmaktadır :
- Özgür Konuşma ve Koruma Arasındaki Denge: Nefret söylemine karşı koruma ile ifade özgürlüğü hakkını dengelemek karmaşıktır, çünkü farklı hukuk sistemleri bu haklara farklı şekilde öncelik verir ve nefret söylemi düzenlemesinde tutarsızlıklar yaratır. Birleşmiş Milletler, raporlarında bu zorlukları ele alarak nefret söylemine karşı yasama yaparken dikkatli bir şekilde değerlendirme yapılmasının gerekliliğini vurgular.
- Nefret Söyleminin Tanımlanması: Nefret söyleminin yasal tanımı ülkeler arasında önemli ölçüde farklılık gösterir ve bu da tutarlı bir uygulama yapılmasını zorlaştırır. BM’nin Rabat Eylem Planı, ifade özgürlüğüne saygı gösterirken nefretin savunulmasının tanımlanması ve yasaklanması konusunda rehberlik sağlar.
- Dijital Platformlar: İnternetin küresel yapısı, özgür konuşma haklarını korurken nefret söylemini denetlemede zorluklar sunmaktadır. Sosyal medya platformları, nefret söyleminin ne olduğunu ve farklı yargı bölgelerinde bunun etkili bir şekilde nasıl ele alınacağını belirlemede zorluklarla karşı karşıyadır.
her tanımda bulunan bazı ortak özelliklerle tanınabilir :
- Kimlik Faktörlerine Dayalı Hedefli ve Ayrımcı: Nefret söylemi, ırk, din, cinsiyet veya cinsel yönelim gibi doğuştan gelen özelliklere dayalı olarak belirli bireyleri veya grupları hedef alır.
- Zarar Verme Amacı: Nefret söyleminin ardındaki amaç, hedeflenen gruba karşı şiddeti, ayrımcılığı veya nefreti kışkırtmaktır .
- Olumsuz Etki: Nefret söylemi, anlık zararın yanı sıra toplumsal bölünme ve çatışmaların tırmanması gibi uzun vadeli sonuçlara da yol açar.
- Toplumsal ve Kültürel Bağlam: Nefret söyleminin neyi oluşturduğuna ilişkin yorum, kültürel ve toplumsal bağlama göre değişebilir.
Nefret söyleminin bazı örnekleri şunlardır:
- Sözlü Taciz: Kamuoyunda veya özelde yapılan hakaret veya aşağılayıcı ifadeler.
- Çevrimiçi Taciz: Sosyal medya platformlarında bireyleri veya grupları hedef alan saldırgan yorumlar veya gönderiler.
- Nefret Sembolleri: Nazi gamalı haçları veya Ku Klux Klan görüntüleri gibi nefreti ileten sembollerin kullanımı.
- Propaganda: Belirli gruplara karşı nefreti teşvik eden veya şiddeti meşrulaştıran materyallerin dağıtımı.
Nefret söyleminin her biçimi zararlı sosyal ve psikolojik olaylara katkıda bulunur. Refah etkileri şunları içerir :
- Ruh Sağlığı Sorunları : Nefret söyleminin kurbanları genellikle artan stres, kaygı ve depresyon seviyeleri yaşarlar. Nefret söylemine maruz kalmak, ruh sağlığı bozuklukları için önemli risk faktörleri olan korku, çaresizlik ve izolasyon duygularına yol açabilir .
- Travma ve PTSD : Nefret söylemine tekrar tekrar maruz kalmak psikolojik travmaya yol açabilir ve ciddi vakalarda travma sonrası stres bozukluğunun (PTSD) gelişmesine katkıda bulunabilir. Bu özellikle ayrımcılık veya şiddet deneyimi olan kişiler için geçerlidir .
- Özgüven ve Kimlik : Nefret söylemi, özellikle marjinal gruplar arasında, bir bireyin özgüvenini ve kimlik duygusunu olumsuz etkileyebilir. Genellikle içselleştirilmiş damgalanmaya yol açar ve bireyler kendilerine yöneltilen olumsuz stereotiplere inanmaya ve bunları kabul etmeye başlar .
Nefret söyleminin toplumsal sonuçları bireysel etkilerin ötesine geçerek toplulukları ve toplumların tamamını etkiler:
- Sosyal Uyum : Nefret söylemi, topluluklar içinde bölünme ve güvensizliği teşvik ederek sosyal uyumu zayıflatır. Farklı grupların birbirlerine şüpheyle baktığı, diyalog ve iş birliği fırsatlarını azaltan kutuplaşmış bir ortama katkıda bulunur.
- Artan Şiddet ve Nefret Suçları : Nefret söylemi ile nefret suçlarındaki artış arasında iyi belgelenmiş bir bağlantı vardır. Nefret söylemi, saldırgan davranışları normalleştirerek ve hedef grupların kendilerini güvende hissetmemelerine neden olarak şiddeti kışkırtabilir ve potansiyel olarak misilleme şiddetine yol açabilir .
- Ayrımcılığın Normalleşmesi : Nefret söylemi, ayrımcı tutum ve davranışların normalleşmesine yol açarak sistemsel eşitsizliği güçlendirebilir. Nefret söylemi yaygınlaştığında, toplumu ayrımcılığa ve önyargıya duyarsızlaştırabilir ve bu sorunların etkili bir şekilde ele alınmasını daha da zorlaştırabilir .
- Gençler Üzerindeki Etkisi : Gençler nefret söyleminin etkilerine karşı özellikle savunmasızdır. Maruz kalma, gelişimlerini etkileyebilir, çeşitliliğe ilişkin görüşlerini etkileyebilir ve hoşgörü ve katılıma yönelik tutumlarını şekillendirebilir. Okullar, nefret söylemini ele almada ve saygı ve anlayış kültürünü teşvik etmede kritik bir rol oynar.
Tüm bu sosyal sonuçlar, tarihte kaydedildiği gibi daha büyük çatışmalara dönüşme potansiyeline sahiptir. Nefret söylemi, yaygın olarak, soykırım gibi kitlesel vahşet suçlarının meydana gelmesine giden bir basamak taşı olarak kabul edilir. akademisyen Sheri P Rosenberg tarafından ortaya atılmıştır:
‘ Soykırım bir süreçtir, bir olay değil. Gaz odalarıyla başlamadı, nefret söylemiyle başladı ‘
Anti-Defamation League: “ Piramit, alttan üste doğru karmaşıklaşarak önyargılı davranışlar gösterir. Her seviyedeki davranışlar bireyleri ve grupları olumsuz etkilese de, piramitte yukarı doğru çıkıldıkça davranışların daha fazla yaşamı tehdit eden sonuçları olur. Bir piramit gibi, üst seviyeler alt seviyeler tarafından desteklenir. İnsanlar veya kurumlar alt seviyelerdeki davranışları kabul edilebilir veya “normal” olarak görürse, bir sonraki seviyedeki davranışlar daha fazla kabul görür. Dünya toplumunun soykırım nefretinin nereden geldiğine dair sorularına yanıt olarak, Nefret Piramidi, soykırım nefretinin piramidin alt seviyelerinde tanımlanan davranışların kabulü üzerine inşa edildiğini göstermektedir. ”
Sonuç olarak, nefret söylemi, toplumsal uyum ve bireysel refah için önemli zorluklar yaratan yaygın bir sorundur. Nefret söyleminin bir suç olarak kabul edilmesine rağmen, farklı tanımlar ve kültürel yorumlar, farklı yargı bölgelerinde düzenlenmesini ve uygulanmasını zorlaştırmaktadır. Nefret söylemi yalnızca ruh sağlığını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda toplumsal uyumu da zayıflatır. Bu olumsuz etkiler, etkili müdahalelere olan acil ihtiyacı vurgulamaktadır. Bu zorlukların ele alınmasında, nefret söylemiyle etkili bir şekilde mücadele etmek için sağlam yasal çerçeveleri, dijital platform politikalarını ve eğitim kaynaklarını keşfetmek çok önemlidir. Bu yönler, nefret söyleminin etkilerini azaltmak ve saygı ve anlayış kültürünü teşvik etmek için web sitesinin diğer bölümlerinde bulunabilir .
Kaynaklar:
Birleşmiş Milletler. (nd). Nefret söylemini anlamak . https://www.un.org/en/hate-speech/understanding-hate-speech/what-is-hate-speech
Avrupa Konseyi. (nd). Nefret söylemi. https://www.coe.int/en/web/freedom-expression/hate-speech
Uluslararası Af Örgütü. (2018). Zehirli Twitter: Kadınlar için zehirli bir yer. https://www.amnesty.org/en/latest/research/2018/03/online-violence-against-women-chapter-1/
İnsan Hakları İzleme Örgütü. (2018). Almanya: Kusurlu sosyal medya yasası. https://www.hrw.org/news/2018/02/14/germany-flawed-social-media-law
Araştırma Merkezi’ne Göre. (2017). Çevrimiçi taciz. https://www.pewresearch.org/internet/2017/07/11/online-harassment-2017/
Anti-Defamation League. (nd). Ekranda nefret™ nefret sembolleri veritabanı. https://www.adl.org/hate-symbols
Birleşmiş Milletler. (2018). A/HRC/38/35: Görüş ve ifade özgürlüğü hakkının teşviki ve korunmasına ilişkin Özel Raportör Raporu. https://www.ohchr.org/en/documents/thematic-reports/ahrc3835-report-special-rapporteur-promotion-andprotection-right-freedom
UNESCO. (2015). Çevrimiçi nefret söylemine karşı mücadele. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000233231
Adalet ve Barış İçin Vatandaşlar . (2021). CJP’nin Hatao’dan Nefret Kampanyası: Altı aylık rapor . https://cjp.org.in/cjps-hate-hatao-campaign-a-half-yearly-report/
Amerikan Psikoloji Derneği. (2023). ABD’de nefret suçları artıyor Psikolojik etkileri nelerdir? . https://www.apa.org/topics/gun-violence-crime/hate-crimes
Anti-Defamation League. (2018). Nefret Piramidi. https://www.adl.org/sites/default/files/documents/pyramid-of-hate.pdf
Barış Hakları. (nd). Nefret Söylemi Nedir? . https://www.rightsforpeace.org/hate-speech
Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir. Ancak ifade edilen görüş ve düşünceler yalnızca yazar(lar)a aittir ve Avrupa Birliği’nin veya Avrupa Eğitim ve Kültür Yürütme Ajansı’nın (EACEA) görüşlerini yansıtmaz. Bunlardan ne Avrupa Birliği ne de Avrupa Ekonomik Topluluğu (EACEA) sorumlu tutulamaz.
